(ភ្នំពេញ)៖ ប្រទេសថៃ ត្រូវគេរាយការណ៍ថា កំពុងលេងហ្គេមប៉ុនប៉ងធ្វើឃាត ដាក់មកលើថ្នាក់ដឹកនាំ កំពូលរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ អត្ថបទស៊ីជម្រៅរបស់ Fresh Exclusive ខាងក្រោមនេះនឹងលាតត្រដាងអំពីផែនការខ្មៅកខ្វក់របស់ថៃ ដែលបំពានច្បាប់អន្តរជាតិ និងជាការគំរាមកំហែងសន្តិភាពយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ៖
នៅពេលពិភពលោកកំពុងសម្លឹងមើលការចរចាសន្តិភាព និងកិច្ចប្រជុំ GBC រវាងកម្ពុជានិងថៃ ក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ ដល់ថ្ងៃទី៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ ការលេចធ្លាយព័ត៌មានគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលពីស្ថាប័នចារកម្មបរទេសមួយ ដែលបាននិយាយថា ថៃកំពុងរៀបចំផែនការប្រើយន្តហោះ AT-6TH Light Attack ដែលទិញពីបរទេស ដើម្បីប៉ុនប៉ងធ្វើឃាតលើថ្នាក់ដឹកនាំនៃប្រទេសកម្ពុជា។ នេះជាសញ្ញាដ៏អយុត្តិធម៌ និងបំពានច្បាប់អន្តរជាតិយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
សេចក្តីរាយការណ៍តាមព័ត៌មានចារកម្មរបស់បរទេសមួយ ដែលរាយការណ៍ថា ថៃមានផែនការប្រើប្រាស់យន្តហោះ AT6 TH light attack បំពាក់ដោយគ្រាប់ Korean GPS Guided bomb KGGB ដែលងាយគេច និងតូច ហើយងាយវាយប្រហារជាងប្រើយន្តហោះ F16 និងដែលមានល្បឿនលឿន មិនអាចឱ្យកងទ័ពកម្ពុជាមានឱកាសប្រើមីស៊ីលបាញ់ទម្លាក់បាន ដើម្បីធ្វើឃាតលើសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នោះគឺជាទង្វើនៃផែនការដ៏ពិសពុល និងកម្ពុជាមិនអាចទទួលយកបានឡើយ។
របាយការណ៍ចារកម្មបរទេស បានសរសេរថាថៃ បានទទួលយន្តហោះចំនួន៨គ្រឿង និងគ្រាប់ចំនួន២០០គ្រាប់ និងប្រភេទយន្តហោះផ្សេងទៀតចំនួន៤គ្រឿងកាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ ដែលយកទៅជួសជុល និងទិញគ្រាប់ពីប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង។ អាវុធមីស៊ីលទាំងនេះមានសមត្ថភាព និងគ្រោះថ្នាក់បំផុត ព្រោះមាន GPS នាំផ្លូវបាញ់ ឬទម្លាក់ចំគោលដៅល្អ។
របាយការណ៍ចារកម្មដដែល បានបញ្ជាក់ថា តាមគម្រោងដែលកងទ័ពអាកាសថៃរៀបចំផែនការគឺការប្រើយន្តហោះនេះ សាកល្បងប្រើនៅភ្នំទ្រព្យសិន ដែលជាការសាកល្បងប្រសិទ្ធភាពរបស់វាហើយពីថ្ងៃ៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ពួកគេរង់ចាំការសិក្សាពីសមរភូមិតាមព្រំដែន ប្រសិនជាពុំអាចវាយកាន់កាប់តំបន់ទាំង៨ បាននោះទេ គឺថៃនឹងប្រើយន្តហោះ AT6 TH light attack ហោះចេញពីខេត្តត្រាត ជៀសការយកចិត្តទុកដាក់ ពីកងកម្លាំងការពារដែនសមុទ្រកម្ពុជា និងរង់ចាំការផ្តល់ទីតាំងពីចារកម្មខាងក្នុងកម្ពុជា រកចំណុចគេហដ្ឋានរបស់សម្តេច ហ៊ុន សែន និងសម្តេចហ៊ុន ម៉ាណែត ឱ្យបាន គឺប្រើឱកាសបាញ់គ្រាប់បែកនេះធ្វើឃាតឱ្យបានសម្រេចតែម្តង។
* តើទង្វើប៉ុនប៉ងធ្វើឃាត ជាមួយឧបករណ៍យន្តហោះ និងអាវុធទិញពីបរទេស ដើម្បីសម្លាប់អ្នកដឹកនាំកំពូលរបស់ប្រទេសកម្ពុជានេះ កំពុងបង្ហាញអំពីអ្វី?
បច្ចុប្បន្ន ការគ្រប់គ្រងវិស័យយោធា ត្រូវធ្វើក្នុងគន្លងច្បាប់អន្តរជាតិ ជាមួយសេចក្ដីខិតខំរកសន្តិភាពជាបឋម។ ប៉ុន្តែគម្រោងការណ៍ត្រៀមយកយន្តហោះប្រយុទ្ធប្រភេទ AT-6TH ដែលអាចមានសមត្ថភាពបាញ់គ្រាប់បែកប្រមាណ៦គ្រាប់ ក្នុងមួយជើងហោះហើរ និងបំពាក់ដោយប្រព័ន្ធ GPS ឱ្យវាយប្រហារលើទឹកដីរបស់ជាតិខ្មែរ ក្នុងបេសកកម្មធ្វើឃាតលើមេដឹកនាំកម្ពុជា គឺជាការលាតត្រដាងនូវផែនការនៃទង្វើបំពាននឹងច្បាប់អន្តរជាតិ ហើយអាចជាឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម ក្រោមយុត្តាធិការរបស់តុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ (ICC) នៅទីក្រុងឡាអេថែមទៀត ប្រសិនបើថៃប្រើប្រាស់ពិតមែន។
* ការប្រើប្រាស់អាវុធសម្រាប់សង្គ្រាមឈ្លានពានគឺខុសច្បាប់
ក្រោមមាត្រា២(៤) នៃធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ និងសេចក្តីសម្រេចរបស់មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិលេខ 3314 (XXIX) បានសរសេរថា៖ «ប្រទេសណាក៏ដោយ ដែលប្រើកម្លាំងយោធាដើម្បីឈ្លានពានទឹកដីរបស់ប្រទេសមួយផ្សេងទៀត – ដោយគ្មានហេតុផលការពារខ្លួន ឬការអនុញ្ញាតពីក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ – សកម្មភាពនោះ គឺជាសកម្មភាពប្រព្រឹត្តអំពើឈ្លានពាន។ ដូច្នេះ ប្រសិនបើប្រទេសថៃ ប្រើប្រាស់យន្តហោះ AT-6TH និងគ្រាប់ KGGB វាយប្រហារទឹកដីកម្ពុជា ដោយគ្មានហេតុផលផ្លូវច្បាប់ សកម្មភាពបែបនេះ នឹងត្រូវចាត់ទុកថាជាទង្វើបំពានច្បាប់អន្តរជាតិ។
* ការលក់អាវុធ ដែលត្រូវបានប្រើក្នុងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម គឺជាអំពើខុសច្បាប់
ក្រោមសន្ធិសញ្ញាពាណិជ្ជកម្មអាវុធ (ATT) និងច្បាប់ជាតិជាច្រើន ដូចជានៅសហរដ្ឋអាមេរិក កូរ៉េខាងត្បូង និងសហភាពអឺរ៉ុបជាដើម ច្បាប់បានសរសេរថា ប្រសិនបើមាន «ហានិភ័យច្បាស់លាស់» ដែលអាវុធត្រូវបានលក់ នឹងត្រូវគេប្រើប្រាស់ដើម្បីប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម ឬ ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ការលក់អាវុធបែបនោះត្រូវបានហាមឃាត់ដោយច្បាប់។ ដូច្នេះប្រសិនបើកូរ៉េខាងត្បូង លក់គ្រាប់បែកGuided Bombs ដូចជា KGGB ឱ្យប្រទេសថៃ ដោយចេតនា ដោយយល់ថា នឹងត្រូវប្រើដើម្បីវាយប្រហារជនស៊ីវិល ឬ ទឹកដីកម្ពុជា នោះការលក់នោះអាចចាត់ទុកថាខុសច្បាប់ ហើយកូរ៉េខាងត្បូងអាចនឹងទទួលខុសត្រូវតាមផ្លូវច្បាប់។
* ការប្រើប្រាស់អាវុធប្រឆាំងនឹងគោលដៅជនស៊ីវិល បំពានច្បាប់សង្រ្គាម
ប្រសិនបើប្រទេសថៃ ប្រើប្រាស់គ្រាប់បែក KGGB ដើម្បីវាយប្រហារភូមិ សាលារៀន ប្រាសាទ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធស៊ីវិល នោះគឺជាការបំពានលើអនុសញ្ញាទីក្រុងឡាអេ ឆ្នាំ១៩៥៤ ដែលការការពារសម្បត្តិវប្បធម៌ បំពានអនុសញ្ញាទីក្រុងហ្សឺណែវឆ្នាំ១៩៤៩ ស្តីពីលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូមនៃតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ (ICC) និងដែលត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម។ ប្រការនេះនឹងអាចនាំឱ្យបង្ខំឱ្យមេបញ្ជាការយោធាថៃ ឬ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ដែលប្រព្រឹត្តអំពើខុសច្បាប់នោះ ត្រូវទៅបង្ហាញខ្លួននៅចំពោះមុខតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ (ICC)។
ការរៀបចំផែនការធ្វើឃាតមកលើថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជា ដោយប្រើអាវុធទិញពីបរទេស គឺមិនមែនជាទង្វើដើម្បីរកដំណោះស្រាយនយោបាយ ឬសន្តិភាពនោះឡើយ ប៉ុន្តែជាការបំពានយ៉ាងច្បាស់លាស់លើច្បាប់អន្តរជាតិ និងជាប្រព័ន្ធគំនិតអាណានិគមហួសសម័យមួយ ដែលពិភពលោក ត្រូវរួមគ្នាដាក់ទណ្ឌកម្មឱ្យបានខ្លាំងក្លា។ ប្រទេសថៃ មិនអាចយកដៃកខ្វក់របស់ខ្លួនចងច្បាប់អន្តរជាតិ ក្នុងគម្រោងការណ៍អាក្រក់ប៉ុនប៉ងធ្វើឃាតលើមេដឹកនាំកម្ពុជា បានឡើយ។ ប្រទេសថៃ ត្រូវបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់នូវគំរោងធ្វើឃាតនេះ និងត្រូវបង្ហាញភាពទួលខុសត្រូវរបស់ខ្លួនជាសាធារណៈនៅចំពោះមុខសហគមន៍អន្តរជាតិ។ អង្គការសហប្រជាជាតិ មិនត្រូវស្ទាក់ស្ទើរនៅក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មផ្នែកច្បាប់ និងទណ្ឌកម្មនយោបាយ លើរដ្ឋាភិបាលណាមួយ ដែលប៉ុនប៉ងកម្ទេចសន្តិភាពតាមរយៈសកម្មភាពចង់ធ្វើឃាតដ៏សាហាវបែបដូចនេះបានឡើយ៕
